UEFI là gì và sự khác biệt của nó với BIOS như thế nào ? Nếu bạn là người sử dụng đã hài lòng với chiếc máy tính của mình thì bạn cũng không cần để ý đến khái niệm này. Nhưng nếu bạn muốn máy tính có thể tốt hơn như việc khởi động nhanh, bảo mật. Bạn hãy nên xem qua bài viết này: UEFI là gì ?
Các máy tính mới sử dụng UEFI thay vì BIOS truyền thống. Cả hai đều là phần mềm khởi động trước tiên khi bạn khởi động máy tính.
Nhưng UEFI là một giải pháp hiện đại hơn. Nó hỗ trợ các ổ cứng lớn hơn, thời gian khởi động nhanh hơn, nhiều tính năng bảo mật hơn. Với giao diện đồ hoạ Bios Ultility tiện dụng và sử dụng con trỏ chuột thay vì các phím lên xuống như Bios truyền thống.
Chúng ta vẫn thấy rằng các máy tính đời mới với UEFI. Nhưng nó vẫn nằm trong giao diện “BIOS” để tránh những người sử dụng khó hiểu . Khi người ta đã quen với việc sử dụng BIOS máy tính truyền thống. Ngay cả khi máy tính của bạn sử dụng thuật ngữ “BIOS”. Các máy tính hiện đại mà bạn mua ngày hôm nay gần như chắc chắn sẽ có phần mềm UEFI thay vì BIOS.
Vậy UEFI là gì ?
UEFI là gì và sự khác biệt của nó với BIOS truyền thống như thế nào ?
Đầu tiên để bạn biết được UEFI là gì ? Chúng ta hãy đi qua từng khái niệm trong đây nhé. Đầu tiên chúng ta hảy xem lại về BIOS truyền thống.
BIOS là gì ?
BIOS là viết tắt của Basic Input Output system . Đây là phần mềm cấp thấp nằm trong một chip (CMOS) trênMainboard của máy tính. BIOS chạy khi máy tính của bạn khởi động.
Và BIOS chịu trách nhiệm kiểm tra các thành phần phần cứng của máy tính. Đảm bảo hoạt động bình thường. Sau đó chạy bộ nạp (boot) khởi động khởi động Windows hoặc bất kỳ hệ điều hành nào khác mà bạn đã cài đặt.
Chúng tôi đã có một bài viết về phần BIOS: Bios là gì, quá trình khởi động máy tính như thế nào ?
Tại sao BIOS đã lỗi thời
BIOS đã ra đời một thời gian dài, và đã không phát triển nhiều. Ngay cả các máy tính MS-DOS phát hành trong những năm 1980 cũng đã có một BIOS!
Cải tiến:
Tất nhiên, BIOS đã phát triển và cải thiện theo thời gian. Một số phần mở rộng đã được phát triển, bao gồm ACPI (Advanced Configuration và Power Interface). Điều này cho phép BIOS dễ dàng cấu hình thiết bị và thực hiện các chức năng quản lý năng lượng tiên tiến, như các chế độ “Sleep” . Nhưng BIOS đã không cải tiến mạnh như các công nghệ PC khác kể từ những ngày của MS-DOS.
Hạn chế:
BIOS truyền thống vẫn còn những hạn chế nghiêm trọng. Nó chỉ có thể khởi động từ ổ đĩa 2.1 TB hoặc nhỏ hơn.
Ỗ đĩa 3 TB hiện nay là rất nhiều, và một máy tính với một BIOS không thể khởi động từ chúng. Hạn chế đó là do cách hoạt động của hệ thống “Master Boot Record” gọi tắt là “MBR” của BIOS.
BIOS phải chạy ở chế độ bộ xử lý 16-bit, và chỉ có 1 MB dung lượng để hoạt động. Nó gặp sự cố khi khởi động nhiều thiết bị phần cứng cùng một lúc. Dẫn đến quá trình khởi động chậm hơn khi khởi tạo tất cả các thiết bị phần cứng trên một hệ thống hiện đại PC.
BIOS đã cần thay thế trong một thời gian dài. Intel đã bắt đầu nghiên cứu về Extensible Firmware Interface (EFI) vào năm 1998. Apple đã chọn EFI khi chuyển sang kiến trúc Intel trên máy Mac vào năm 2006, nhưng các nhà sản xuất PC khác không làm theo điều này.
Trong năm 2007, Intel, AMD, Microsoft và các nhà sản xuất máy tính đã đồng ý về một đặc điểm kỹ thuật của Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) mới. Phần lớn các máy tính bạn có thể mua hôm nay sử dụng UEFI. Chứ không phải là một BIOS truyền thống.
UEFI là gì ?
UEFI thay thế BIOS truyền thống trên máy tính. Không có cách nào để chuyển từ BIOS sang UEFI trên một máy tính cũ không hỗ trợ UEFI. Bạn cần phải mua phần cứng mới hỗ trợ UEFI. Giống như các máy tính mới . Hầu hết các cài đặt UEFI cung cấp tính năng mô phỏng BIOS để bạn có thể chọn để cài đặt và khởi động hệ điều hành cũ mà mong đợi một BIOS thay vì UEFI. Do đó chúng tương thích ngược.
Hỗ trợ phần cứng với dung lượng lớn hơn:
Tiêu chuẩn mới này tránh được những hạn chế của BIOS truyền thống. UEFI có thể khởi động từ các ổ đĩa 2.2 TB hoặc lớn hơn. Trên thực tế, giới hạn theo lý thuyết là 9,4 zettabytes. Đó bằng khoảng ba lần dung lượng ước tính của tất cả các dữ liệu trên Internet. Đó là vì UEFI sử dụng lược đồ phân vùng GPT thay vì MBR . Nó cũng khởi động theo một cách chuẩn hơn, khởi chạy các file thi hành của EFI thay vì chạy mã từ MBR của ổ đĩa.
Quá trình khởi động nhanh hơn:
UEFI có thể chạy ở chế độ 32-bit hoặc 64-bit và có nhiều dung lượng làm việc hơn BIOS. Có nghĩa là quá trình khởi động của bạn nhanh hơn. Nó cũng có màn hình thiết lập UEFI nhìn “mượt” hơn màn hình cài đặt BIOS. Bao gồm đồ họa hiển thị và hỗ trợ con trỏ chuột.
Tuy nhiên, đây không phải là bắt buộc. Nhiều máy tính cá nhân vẫn có các giao diện thiết đặt UEFI ở chế độ văn bản và hoạt động giống như một màn hình cài đặt BIOS cũ.
Khởi động an toàn:
UEFI được tích hợp các tính năng khác. Nó hỗ trợ khởi động an toàn , có nghĩa là hệ điều hành có thể được kiểm tra tính hợp lệ để đảm bảo rằng không có phần mềm độc hại đã giả mạo quá trình khởi động. Nó có thể hỗ trợ các tính năng mạng ngay trong chính firmware UEFI.
Vì vậy có thể hỗ trợ khắc phục sự cố và cấu hình từ xa. Với một BIOS truyền thống, bạn phải ngồi trước một máy tính và cấu hình nó.
Nó cũng không chỉ là một sự thay thế chương trình BIOS. UEFI thực chất là một hệ điều hành nhỏ chạy trên phần mềm máy tính. Và nó có thể làm nhiều hơn một BIOS. Nó có thể được lưu trong bộ nhớ flash trên mainboard. Hoặc nó có thể được nạp từ ổ cứng hoặc “chia sẻ mạng” khi khởi động.
Các máy tính cá nhân khác nhau với UEFI sẽ có các giao diện và tính năng khác nhau. Đó là do các nhà sản xuất máy tính của bạn, nhưng những thứ cơ bản sẽ giống nhau trên mỗi máy tính cá nhân.
Cách truy cập UEFI trên máy tính hiện nay
Nếu bạn là người dùng PC thông thường. Việc chuyển sang máy tính với UEFI sẽ không phải là một thay đổi đáng chú ý. Máy tính mới của bạn sẽ khởi động và tắt nhanh hơn so với BIOS. Và bạn có thể sử dụng các ổ đĩa có kích thước 2.2 TB hoặc lớn hơn.
Nếu bạn cần truy cập UEFI. Có thể có sự khác biệt nhỏ so với BIOS truyền thống. Bạn cần phải truy cập vào màn hình cài đặt UEFI thông qua trình đơn tùy chọn khởi động của Windows. Thay vì nhấn phím khi máy tính của bạn khởi động.
Với việc để máy tính khởi động nhanh. Các nhà sản xuất máy tính không muốn làm chậm tiến trình khởi động. Họ sẽ không chờ xem bạn có bấm phím hay không. Tuy nhiên, chúng tôi cũng đã thấy rằng các máy tính với UEFI vẫn cho phép bạn truy cập vào BIOS theo cùng một cách. Đó là nhấn phím trong quá trình khởi động.
Trong khi UEFI là một nâng cấp lớn. Hầu hết người dùng máy tính sẽ không bao giờ nhận thấy. Hoặc cần quan tâm rằng máy tính mới của họ sử dụng UEFI thay vì BIOS truyền thống. UEFI sẽ chỉ làm việc tốt hơn và hỗ trợ phần cứng hiện đại hơn.
Xem thêm: Cmos là gì ? Cách xóa CMOS của máy tính và đặt lại BIOS về mặc định
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết. UEFI là gì và sự khác biệt của nó với BIOS truyền thống như thế nào ?
